LET OP; Dit bericht kan als schokkend worden ervaren of een trigger bevatten. Heb jij na het lezen van dit artikel vragen of gedachten, of ken je iemand die hier mee rondloopt? Neem dan contact op met een huisarts of crisisdienst. 113 Online is bereikbaar via chat of telefoon.
Als vrijwilliger voor organisaties die zich inzetten voor een betere mentale gezondheid, en het doorbreken van taboes in deze sfeer, tref je nog wel eens mensen die zelf met deze problemen rondlopen. Zo ontmoette ik bijna twee jaar geleden iemand die heel open over depressie is, en hier ook veel over spreekt. Na een lange periode waarin het ogenschijnlijk goed ging, was er een ruime maand geleden radiostilte. Meestal betekent zoiets niet gelijk dat er wat aan de hand is, maar dat het weer slechter ging was duidelijk. Drie weken geleden ontving ik het bericht dat er een poging tot zelfdoding was ondernomen. Gelukkig waren de hulpdiensten paraat, en kon er na reanimatie goed nieuws worden gemeld. Ondanks dat wij slechts kennissen waren, had dit wel enig effect op mij.
Normaal is men niet zo bezig met wat er nou allemaal in het werk wordt gesteld na een poging tot zelfdoding. Ondanks mijn vrijwilligerswerk was ik hier ook niet helemaal van op de hoogte, dus ik deel mijn bevindingen graag. Ten eerste, de situatie en motivatie voor zelfdoding zijn per persoon verschillend. Een standaard procedure zal er dus niet echt zijn. Op het eerste moment zullen de eventuele wonden, intern danwel extern, worden ter plekke behandeld. Als behandeling voor wonden (of maaginhoud) verder nodig is, dan zal dat in het ziekenhuis gebeuren. Een psychiater zal een onderzoek in gang zetten om te bepalen of het slachtoffer handelingsonbekwaam is of zal worden verklaard. Uit dit onderzoek kan een gedwongen opname volgen als dit verstandig is. Iemand die als handelingsbekwaam wordt aangemerkt, moet je niet extra straffen. Een gedwongen opname kan enkele weken duren, en een rechter kan dit in sommige situaties verlengen. Voor mijn kennis kwam het niet zo ver. Mijn kennis is onder toezicht van familie gesteld wegens het geacht worden handelingsbekwaam te zijn.
In het geval van mijn kennis heeft de familie vooral aangegeven eerst rust te willen. Naarmate de weken volgden werd er een lijst opgesteld van wie en wanneer er bezoek zou komen. Hier een schema voor opstellen en vooral over te communiceren wie deze persoon wel of niet wil zien schept duidelijkheid. Voor mij is dat bezoek net achter de rug.
Voor de persoon is het belangrijk om weer richting een normale routine te gaan. Of het de bedoeling was om echt te sterven of om een vorm van aandacht te vragen, iemand die een mislukte poging tot zelfdoding heeft ondernomen voelt zich al enorm slecht. Behandel hem of haar zoals je dat normaal ook zou doen, maar bied vooral een luisterend oor, maar wees ook eerlijk en direct. Wees begripvol voor vandaag, ook al keur je de actie af. Confrontatie is lastig maar het zal zeker helpen.
Voor een dergelijk bezoek moet je zelf best sterk in je schoenen staan. De herstelperiode is voor iedereen verschillend, maar het ondernemen van een poging tot zelfdoding zorgt niet automatisch dat daarna de gevoelens weg gaan. Tijdens mijn bezoek trof ik een schim van een persoon aan zoals ik deze kende. De vrolijkheid was vervangen door complete desinteresse, en geveinsde glimlachjes. Achter de ogen een complete leegte, best angstaanjagend. Kou en kilte kunnen de blikken niet omschrijven, als er een ziel bestaat dan was deze zeer duidelijk afwezig. Samen rust vinden in het zonlicht van buiten, geen zorgen en praten als dat gewenst was, een moment dat ik nooit zal vergeten. Een ervaring rijker, een die ik hoop die je als lezer van dit blog nooit mee zult hoeven maken.
Ik hoop dat je hier antwoorden op vragen hebt gevonden en zo net dat ene lichtpuntje in iemands leven kunt zijn. Praat er over, stel vragen, en vooral zoek hulp als je denkt dat jij, of iemand anders, die nodig hebt.